ΤΡΙΑΚΟΣΙΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ



    Ἐφέτος συμπληρώνονται 300 χρόνια π τν γέννηση το ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ το ΑΙΤΩΛΟΥ (1714-1779). Ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ  ΜΑΧΗΤΩΝ  ΚΑΙ  ΦΙΛΩΝ  ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ  ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΗΣ  ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΣ «Χ», θέλοντας ν τιμήσει τν ΜΝΗΜΗ του, διοργάνωσε στα γραφεία του θνοφελή κδήλωση – διάλεξη  προς τιμήν του, τν, ΤΕΤΑΡΤΗ 24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014, στς 19.00 μ.μ .,
ΘΕΜΑ: "Ο ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ. σύγκρουση μεταξύ τς ΚΥΡΙΑΚΗΣ, ργίας τν Χριστιανν κα το Σαββάτου, ργίας τν βραίων."
ΟΜΙΛΗΤΗΣ: ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΩΤΗΡΙΟΥ (στορικός -Συγγραφέας).
(Από το βιβλίο του «ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑΣ – ΠΟΤΕ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ – Η ΔΙΔΑΧΗ  ΠΟΥ  ΑΛΛΑΞΕ  ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ», Από τις εκδόσεις ‘’ΨΗΦΙΔΑ’’)

       Την εκδήλωση προλόγισε ο Πρόεδρος της «Χ», κ. ΓΙΑΝΝΗΣ  ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑΣ, ο οποίος είπε ότι ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος «Χ», συνεχίζοντας  να κάνει εκδηλώσεις εθνικής αφύπνισης και τιμής, θεώρησε απαραίτητη αυτή την εκδήλωση και ακολούθως έδωσε τον λόγο στον κ. Στέφανο Σωτηρίου . Ο κ. Στέφανος  Σωτηρίου  προλόγισε την παρουσίαση του βιβλίου του, λέγοντας  ότι θεωρεί τον Πατροκοσμά ως την πιο σημαντική προσωπικότητα της Ελληνικής  Ιστορίας τα τελευταία 2000 χρόνια, μετά την γέννηση του Χριστού.

        Ο Πατροκοσμάς. έδρασε στην Κεντρική Ελλάδα, Μακεδονία, Ήπειρο, Θεσσαλία,
Επτάνησα, Στερεά Ελλάδα, Πελοπόννησο. Ήταν μία εποχή που οι σιταποθήκες ήταν άδειες, δεν υπήρχε ψωμί και ο κόσμος είχε τόσο αραιώσει που άνθρωπο δεν εύρισκες πουθενά και την ανθρώπινη παρουσία μαρτυρούσε το λάλημα από τα κοκόρια και κάποιες  καμινάδες που κάπνιζαν, αναμμένες από ανθρώπινο χέρι. Δεν υπήρχε παπάς ούτε για να θάψει έναν νεκρό, μόνο κάτι μοναχοί σε μοναστήρια και αυτοί ήξεραν την λειτουργία από στήθους. Οι Τούρκοι είχαν υποχωρήσει στην Νότιο Ελλάδα και στην Βόρειο και Κεντρική είχε αρχίσει η κάθοδος των Αλβανών, οι οποίοι ήταν πάρα πολύ σκληρότεροι από τους Τούρκους και, στην προκειμένη περίπτωση, τους Τουρκεμένους Έλληνες της Μικράς Ασίας, ( γιατί οι καθεαυτού Τούρκοι είναι μογγολική φυλή  και σαν φυλή δεν υφίσταται).  Αυτή ήταν η πιο δύσκολη εποχή της Ελληνικής Ιστορίας, μέχρι τότε, η εποχή των μαζικών εξισλαμισμών και σε αυτήν την εποχή γεννήθηκε ο Κοσμάς. 

       Οι γονείς του ήταν από τα Γραμμενοχώρια των Ιωαννίνων, ο Κοσμάς γεννήθηκε στο Μέγα Δέντρο της Αιτωλίας,και το όνομά του ήταν Κώνστας. Εκεί έμαθε τα πρώτα του γράμματα, δούλεψε στα χωράφια, στα γίδια κλπ,, βοήθησε τους γονείς του οι οποίοι ήσαν ανυφαντήδες . Έμαθε τα πρώτα γράμματα στην Σιγδίτσα της Παρνασσίδας και έπειτα πήγε στον Προυσό της  Ευρυτανίας. Μετά, μετέβη στην  Αθωνιάδα Ακαδημία, στο Άγιον Όρος, που ήταν το σημαντικότερο ίδρυμα του Ελληνισμού, στο οποίο διδάσκονταν η Φιλοσοφία, η Θεολογία ,τα Αρχαία Ελληνικά και τα Λατινικά.  Πρώτος σχολάρχης ήταν ο Νεόφυτος Καυσοκαλυβίτης, . με βοηθό τον  Παναγιώτη Παλαμά, δάσκαλο του Κοσμά στα Γραμματικά. Το 1753, ανέλαβε ο Ευγένιος Βούλγαρης, που δίδαξε Λογική, Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, Μεταφυσική, Αριθμητική, Γεωμετρία, Φυσική και Κοσμογραφία. Αρχίζουν τα προβλήματα και οι συγκρούσεις με τους ‘συντηρητικούς’ καλόγερους και αργότερα, με τον Πατριάρχη  Κύριλλο Ε’.  Ο Κοσμάς,  παρόλον  ότι  διήκετο  φιλικά προς τον Ευγένιο Βούλγαρη, δεν πήρε θέση στην διαμάχη αυτή. Μια άλλη διαφωνία του ήταν ότι πίστευε ότι ο καλόγερος πρέπει να βρίσκεται μέσα στον κόσμο και όχι μέσα στο κελί. Αντιτάχθηκε και στον αφορισμό, που δινόταν κατά κόρον την εποχή εκείνη και ο Κοσμάς συμβούλευε τους παπάδες να τον αποφεύγουν. Έδωσε επίσης σημασία και στην γυναίκα, που τότε την θεωρούσαν κατώτερη.   

Το έτος 1759 εκάρη μοναχός στην αθωνική Ιερά Μονή Φιλοθέου, έλαβε το όνομα Κοσμάς (από Κώνστας). Έμεινε κάμποσα χρόνια και σε αυτήν την Μονή και ελάμβανε μηνύματα από τον έξω κόσμο που έλεγαν ότι στην Μακεδονία και στην περιοχή της Κοζάνης και τα 52 χωριά ασπάσθηκαν το Ισλάμ και δεν υπήρχε ούτε ένας χριστιανός. Στην Αλβανία, οι Τόσκηδες τούρκεψαν. Στην Κρήτη είχαν μείνει ελάχιστοι Χριστιανοί.  ‘Έτσι, ο Κοσμάς πήγε στην Κωνσταντινούπολη, πήρε την ευχή από τον Πατριάρχη και ξεκίνησε για να μάθει γράμματα τον ραγιά, για να μπορεί να διαβάσει το ευαγγέλιο και να αντισταθεί στον εξισλαμισμό. Για την δράση του αυτή, έγινε  πλέον γνωστός, ως Πατροκοσμάς.
 Οι Εβραίοι παρακολουθούσανε ανήσυχοι από τις γωνίες την διδασκαλία του Πατροκοσμά, διότι , όπου πήγαινε, είχε κοντά του και ένα τσούρμο ανθρώπων. Καταρχάς, ενθάρρυνε το μικρεμπόριο. Ένα τσούρμο ανθρώπων, καραβάνι ολόκληρο, με τα κάρα και τα άλογά τους τον ακολουθούσαν  και έκαναν το  εμπόριό τους. Αυτό το επέτρεπε γιατί έτσι μάζευε τον κόσμο, για να μπορέσει να  διδάξει.
      Το πρώτο παζάρι που έγινε το Σάββατο και όχι Κυριακή, σύμφωνα με το κήρυγμα του Πατροκοσμά, έλαβε χώρα στα Γιάννενα. Οι Εβραίοι τον κατήγγειλαν στον πασά των Ιωαννίνων, αυτός τον συνέλαβε. Οι Χριστιανοί μάζεψαν αρκετά χρυσά από κοσμήματα που είχαν και τα έδωσαν στον πασά και  έτσι εξαγόρασαν την ελευθερία του Κοσμά. Ο Κοσμάς συνέχισε το ταξίδι του προς την Βόρειο Ήπειρο.  Στην πορεία του συνάντησε πολλούς εχθρούς, αλλά ο λαός, η φτωχολογιά, τον αγαπούσε και τον είχε σε μεγάλη υπόληψη.  Ο Κουρτ Πασάς του Βερατίου ήταν αυτός που τον βοήθησε να μετατρέψει το παζάρι της Κυριακής σε Σάββατο στο πασαλίκι του και του έδωσε τον πρώτο πάγκο, παρόλο που   οι Εβραίοι της περιοχής πήγαν και τον κατηγόρησαν ότι ήταν εχθρός της Οθωμανίας και πράκτορας της Μοσκοβίας. Από το Βεράτι, πήγε στο Τεπελένι. Εκεί όμως οι Εβραίοι είχαν πληρώσει Λιάπηδες να τον λυντσάρουν. Ο Πατροκοσμάς αρχίζει να τρέχει  στα σοκάκια για να σωθεί και χώθηκε σε μία ανοιχτή αυλόπορτα όπου ήταν στο σπίτι της Χάμκως, της μητέρας του Αλή πασά, και ζήτησε άσυλο. Τον διάλογό του με τον Αλή τον διέσωσε ο μαθητής του ο Νϊκων,  από αυτά που του διηγήθηκε ο Πατροκοσμάς:
«Θα γίνεις μεγάλος άνθρωπος· θα κυριεύσεις όλη την Αρβανιτιά· θα υποτάξεις την Πρέβεζα, την Πάργα, το Σούλι, το Δέλβινο, το Γαρδίκι και αυτό το τάχτι του Κουρτ πασά. Θα αφήσεις μεγάλο όνομα εις την Οικουμένην». Και πρόσθεσε ακόμη: «Αυτή είναι η θέληση της Θείας Προνοίας. Ενθυμήσου όμως σε όλη τη διάρκεια της εξουσίας σου να αγαπάς τους Χριστιανούς, αν θέλεις να μείνει η εξουσία εις τους διαδόχους σου».
Το επόμενο πρωί, ρώτησε και πάλι  ο Αλής «Στην Πόλη θα πάω;». Και ο 'Άγιος τότε είπε: «Και στην Πόλη θα πας, μα με κόκκινα γένια».  
Πήγε στην Άρτα και το Σούλι, έκανε το παζάρι το Σάββατο. Πέτυχε τα παζάρια να γίνονται παντού το Σάββατο, τόσο πολύ που, ο πράκτορας των Δυτικών στην Κέρκυρα έστειλε μίαν αναφορά στα αφεντικά του που τους έγραφε:
« Πρέπει να έχετε υπόψη σας ότι οι μικροπωλητές της Ηπείρου κάνουν μεγάλη κατανάλωση μεταξύ του λαού, διότι έτσι διατάσσει και απαιτεί ο Κοσμάς. Πρέπει, δε, να υπάρχει συνεννόηση μεταξύ του Κοσμά και των Ελλήνων εμπόρων. Οι έμποροι αυτοί έχουν αρχίσει πλέον να συναγωνίζονται τους Εβραίους σε πολλές περιοχές της Ηπείρου.    Πιστός σας υπηρέτης, άρχων Μαμωνάς Δημήτριος, Κερκυραίος».
      Οι μεγαλοεβραίοι της Δύσης άρχισαν να ανησυχούν διότι το εμπόριο έφευγε από τα χέρια τους. Οι Έλληνες άρχισαν να γίνονται άρχουσα τάξη τις χώρες της στεριανής   Ευρώπης, σε 3 αυτοκρατορίες, στην Οθωμανική, στην Αυστρο-Ουγγαρία  και στην Ρωσία. Το εμπόριο εκείνη την εποχή δεν γινόταν σε καταστήματα αλλά σε πάγκους και σε ανοιχτά παζάρια. Μόνο στην Αγγλία και στην Γαλλία οι Έλληνες δεν μπόρεσαν να εξαπλωθούν σε τέτοιο βαθμό, γιατί οι ανταγωνιστές τους είχαν ήδη αναπτύξει ναυτικό, μετά την συνθήκη του Κιουτσούκ Καϊναρτζή, και παράλληλα οι   Εβραίοι έλεγχαν τις Τράπεζες (Ρότσιλντ) και το χρήμα που κυκλοφορούσε.

       Στην Ρωσία τα συναισθήματα ήταν διαφορετικά. Κυβερνούσε η Μεγάλη Αικατερίνη, , με στενούς συνεργάτες της  τον Γκριγκόρι Ποτέμκιν και τον  Γκριγκόρι Ορλώφ. Η Τσαρίνα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενη για την δράση του Πατροκοσμά και το ότι δίδασκε για το ‘ξανθό γένος’ , αλλά και γιατί είχε ιδιαίτερη πείρα από τους Έλληνας που ζούσανε στην Ρωσία, οι οποίοι ήσαν ιδιαίτερα γενναιόδωροι σε δωρεές και ευεργεσίες.  Είχαν  ιδρύσει και ορφανοτροφείο στην Μόσχα και μάλιστα σε εποχή που, λόγω των πολέμων που γίνονταν, υπήρχαν πάρα πολλά ορφανά. Όπου πήγαιναν οι Έλληνες έκαναν ευεργετήματα, (Βιέννη, Βουδαπέστη, Βελιγράδι, Κάιρο κ.α.) Αντιθέτως, οι Εβραίοι , αν και αυτοί υπήρχαν σε αυτά τα μέρη, δεν υπάρχει καμία ευεργεσία αφιερωμένη στο κράτος στο οποίο ζούσαν.
       Οι Ρώσοι πίστευαν ότι ο Πατροκοσμάς βοηθά την Ρωσία στους σκοπούς της για τις μεγάλες πατρίδες, για την δημιουργία μίας μεγαλύτερης αυτοκρατορίας, κάθοδο στις θερμές θάλασσες, την απόκτηση της Κωνσταντινούπολης, στην οποίαν η Αικατερίνη σκόπευε να στέψει αυτοκράτορα τον εγγονό της, ως Κωνσταντίνο 13ο, .

       Το άλλο μέτωπο που είχε ο Πατροκοσμάς ήταν αυτό με τους Δυτικούς. Τα Επτάνησα ανήκανε στην δικαιοδοσία των καθολικών και εδώ η σκλαβιά ήταν ασυγκρίτως μεγαλύτερη της οθωμανικής. Αυτοί που άντεξαν, όπως λέει ο Νίτσε ήταν πραγματικοί ήρωες και κανένας επιζών δυτικός λαός δεν έχει δεχθεί τέτοια επίθεση από την Δύση και έχει αντέξει. Η καταπίεση ξεκινάει από τον 11ο αι. όταν οι Νορμανδοί κατέβηκαν στην Σικελία, Απουιλία και τα Βασιλικά, τα οποία απέσπασαν τον 16ο αιώνα. Εκεί υπήρχαν ορθόδοξες κοινότητες και στην Σύνοδο του Οτράντο, που έγινε το 1559 -1563 (τελευταίες συνεδριάσεις)  ο Πάπας είπε στους Ελληνορθόδοξους  ιερωμένους της Κάτω Ιταλίας, ή να  πάνε με τον καθολικισμό ή να σηκωθούν να φύγουν στην Ελλάδα.

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ  ΤΑΞΙΔΙ  ΤΟΥ  ΚΟΣΜΑ
     Ήταν καλοκαίρι του 1779 στο Βεράτι, πασάς του οποίου ήταν ακόμα ο Κούρτ. Ένα βράδυ οι Εβραίοι ζήτησαν να πάνε να τον δούνε νύχτα –μεσάνυχτα. Πήγαν σπίτι του ο Αβραάμ, ο Μωυσής (ηλικιωμενοι)  και ο Ααρών (νεώτερος). Παραπονέθηκαν στον πασά ότι τα παιδιά τους πεινάνε και ότι δεν έκανε καλά που άκουσε τον Κοσμά. Την Κυριακή δεν πήγαινε κανένας στα δικά  τους παζάρια, και οι Τούρκοι και οι Ρωμιοί πήγαιναν μόνο στα δικά τους παζάρια, το Σάββατο
Να κάνετε και εσείς τα παζάρια σας το Σάββατο», τους είπε ο πασάς.
-«Μα τι λες    πασά μου, το Σάββατο ο νόμος μας λέει με λεπτομέρειες τι πρέπει να κάνουμε, όχι να εργαστούμε κιόλας».
     ‘Άρχισαν να   τον συκοφαντούν ότι  είναι πράκτορας της Μοσχοβίας, που θα έρθει να ξεκάνει τους Τούρκους, πως λέει στους Ρωμιούς να μην πληρώνουν φόρους και να ξεσηκωθούν .
- «Βρέστε μου έναν πιο καλόν άνθρωπο από τον Πατροκοσμά και εγώ θα τον κρεμάσω
    αμέσως», τους είπε ο Κουρτ.
-«Ε, αυτό θέλουμε να συζητήσουμε, πασά μου», άδραξαν την ευκαιρία οι Εβραίοι.
 Του ζήτησαν να ξαναφέρει τα παζάρια την Κυριακή, αφού ξεκάνει τον Κοσμά, και του πρότειναν 15.000 χρυσά γρόσια . Ο Κουρτ διαμαρτυρήθηκε.
-«Όχι μωρέ, θα τον διώξω από το πασαλίκι μου να πάει παραπέρα!! Να τον διώξω, ναι , να τον βάλω φυλακή ναι, μήπως να τον πιέσω να μην ξαναμιλήσει για παζάρια  την Κυριακή?»
Όχι, πασά μου γιατί και εκεί οι Εβραίοι πεινάνε. Σε όλη την Οθωμανική αυτοκρατορία οι Εβραίοι πεινάνε. Δεν μας έχει μείνει κανένα παζάρι, από το Βεράτι έως την Αλεξάνδρεια. Αυτός ο σεϊτάν καλόγερος πρέπει να πληρώσει για το κακό που μας έκανε. Και λεφτά του τάξαμε για  να  χτίσει εκκλησίες και σχολεία και ξέρεις τι μας απάντησε? Ότι τα χρήματά μας είναι καταραμένα , γιατί  είναι από την τοκογλυφία και το δουλεμπόριο. Πως θα προτιμούσε να γίνει η λειτουργία στην ύπαιθρο και το μάθημα επίσης, παρά να πάρει χρήματα από άδικο».
 Ακολούθησε συζήτηση μεταξύ Κουρτ πασά και Εβραίων και τελικά η συμφωνία έκλεισε. Οι Εβραίοι μέτρησαν στον πασά 30.000 χρυσά γρόσια και ο Κουρτ ανέλαβε να τον συλλάβει και να τον κρεμάσει.

       Εκείνο τον καιρό, ο Πατροκοσμάς βρέθηκε στο Κολικόντασι, το οποίο βρισκόταν στην επικράτεια του Κουρτ πασά και θέλησε να πάει να δει τον Χότζα του χωριού, για να πάρει την άδειά του και να διδάξει, παρόλο που δεν ήταν απαραίτητο να το κάνει. Οι μαθητές του του είπαν ότι αυτό ήταν άκρως επικίνδυνο, αλλά αυτός επέμενε και τελικά πήγε, με την συνοδεία 4 μαθητών του. Ο Χότζας, πάντοτε σε συνεννόηση με τον Κουρτ πασά, του είπε ότι είχε γράμμα από αυτόν, με εντολή να μην τον αφήσει να φύγει από την αυλή του, γιατί θα έστελνε ανθρώπους να τον πάνε σε αυτόν, γιατί ήθελε τάχα να τον δει.  Τότε, ο Πατροκοσμάς και οι μαθητές του κατάλαβαν ότι ήρθε το τέλος του. Οι μαθητές του άρχισαν να κλαίνε αλλά ο ίδιος έμεινε ψύχραιμος και τους είπε:
-« Μην στεναχωριέστε, μη λυπάστε. Αισθάνομαι το ν Κύριο να με καλεί, δοξάστε τον».
       Την άλλη μέρα (24-8-1979) ήρθαν 7 στρατιώτες του Κουρτ και τον πήραν, τον έβαλαν πάνω σε ένα άλογο,  τάχα ότι θα τον πάνε στον πασά, αλλά όταν έφθασαν σε διάστημα 2 ωρών κοντά σε έναν ποταμό, τον κατέβασαν από το άλογο και του ανακοίνωσαν την διαταγή του πασά, για να τον θανατώσουν. Ο Πατροκοσμάς γονάτισε και προσευχήθηκε και όταν σηκώθηκε ευλόγησε σταυροειδώς τα τέσσερα μέρη του κόσμου και ευχήθηκε για τους Χριστιανούς που τηρούν το θέλημα του Θεού.  Οι δήμιοί του τον κρέμασαν από ένα δέντρο και αυτός ξεψύχησε αμέσως. Οι στρατιώτες γύμνωσαν το λείψανό του και το πέταξαν στο ποτάμι, με μία μεγάλη πέτρα στο λαιμό. Το λείψανό του το βρήκε ένας ευλαβής ιερέας, ονόματι παπα – Μάρκος, εφημέριος της Μονής της Υπεραγίας Θεοτόκου των Εισοδίων του χωριού Κολικόντασι, που βρισκόταν κοντά στο ποτάμι. Το άγιο λείψανο έπλεε πάνω στο νερό και στεκόταν όρθιο, σαν να ήταν ζωντανό και όταν το έβγαλε από το νερό, έτρεξε πολύ αίμα από το στόμα του Αγίου. Ο παπα – Μάρκος το έντυσε με το ράσο του και το έφερε στην εκκλησία όπου το ενταφίασε στον νάρθηκα του ναού, αρχιερατεύοντος του Μητροπολίτη Βελεγράδων  Ιωάσαφ.
         Εντωμεταξύ, ο Κουρτ πασάς μετάνιωσε για την πράξη του και έδωσε εντολή στον Χότζα να αφήσει τους καλόγηρους της  συνοδείας του αγίου που είχε στην φύλαξή του να πάνε στην ανωτέρω Μονή, πράγμα που έγινε. Ο καλόγηροι, θέλοντας να λάβουν περισσότερες πληροφορίες για το μαρτύριό του αγίου, ξέθαψαν  το σκήνωμά του, το οποίον ευωδίαζε και εφαίνετο σαν να κοιμόταν. Και αφού το ασπάσθηκαν ευλαβικά, το ενταφίασαν πάλι εις τον τόπον όπου ανεγέρθη  αργότερα, από τον Αλή Πασά, ιερός Ναός με το όνομά του.
Ή Ιερά Μονή του Αγίου Κοσμά βρίσκεται βόρεια της Απολλωνίας, στην ανατολική όχθη του Αψού ποταμού, κοντά στο χωριό Κολικόντασι της Μεγάλης Μουζακιάς. Απέχει ένα τέταρτο από την πόλη Φίερι. Χτίστηκε μεταξύ Αυγούστου 1813 και Ιουνίου 1814 από τον Αλή Πασά τον Τεπελενλή, όταν αυτός περιέλαβε στο πασαλίκι του το Βεράτι και την περιοχή του. Ό Αλής, μπαίνοντας στο Βεράτι, θυμήθηκε τον Πατρο—Κοσμά και τις προφητείες του, και κάλεσε τον Μητροπολίτη Βελεγράδων  Ίωάσαφ, Β', τον οποίον πρόσταξε να κόμη την ανακομιδή του αγίου και να κτισθεί και μοναστήρι  έπ' ονόματι του αγίου τιμώμενο, επειδή τον γνώρισε ως αληθή άνθρωπο του Θεού. Στο εξωτερικό της κόγχης του Ιερού γίνεται αναφορά στον Αλή Πασά.
''ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΕΚ ΒΑΘΡΩΝ/ Ο ΘΕΙΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣ ΟΥ/ΤΌΣ ΝΑΟΣ ΔΙΑ ΠΡΟΣΤΑ/ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΥΨΗΛΟΤΑΤΟΥ ΒΕΖΥΡ / ΑΛΗΠΑΣΙΑ ΑΠΟ ΤΕΠΕΛΕ/ΝΗ''.
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
   
ΕΠΙΛΟΓΟΣ : ΟΙ  ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ  ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ  ΤΑ  ΠΑΖΑΡΙΑ  ΤΟΥ  ΣΑΒΒΑΤΟΥ

      Το παζάρι του Σαββάτου σήμαινε ότι μία φορά στα 300 χρόνια , οι Έλληνες έπιασαν λεφτά στα χέρια τους και έτσι δημιουργείται μία εύπορη Ελληνική αστική τάξη, με αποτέλεσμα την χρηματοδότηση και δημιουργία εθνικών Ελληνικών σχολείων,  αφύπνιση της εθνικής συνείδησης, διεκδίκηση εθνικού κράτους, και  είχε ως κατάληξη την εθνική επανάσταση, Αυτοί ήταν που χρηματοδότησαν με το πουγκί τους την επανάσταση και έτσι δημιουργήθηκε το εθνικό μας κράτος, που ξεκίνησε από την οικονομική διδαχή του Πατροκοσμά για τα παζάρια του Σαββάτου, παρόλο που αυτός δεν είχε στο νου του κάτι οικονομικό,  Το παράδειγμα του Πατροκοσμά το ακολούθησαν και οι Σέρβοι, Ρουμάνοι, και γενικά οι υπόδουλοι λαοί της Ευρώπης. Τα παζάρια του Σαββάτου άρχισαν να γίνονται και στην Ρωσική, Αυστριακή και Οθωμανική αυτοκρατορία. Το πήραν στα χέρια τους οι Έλληνες, κατά κύριο λόγο, και δευτερευόντως οι Αρμένιοι και έτσι δημιουργήθηκε το σημερινό ‘κολοβό’ κράτος μας.

-Η παντοδυναμία, όμως, δεν διήρκησε για πολύ. Η πρώτη επανάσταση των Ελλήνων έγινε στο Ιάσιο της Ρουμανίας (22/2/1821) υπό τον Αλέξανδρον Υψηλάντη. Μετά η Αυστρο -Ουγγαρία  κρατικοποιεί την περιουσία μεγάλου αριθμού (8000) Ελλήνων εμπόρων, επιχειρηματιών και  τραπεζιτών, και απελαύνονται  οι  Έλληνες στην Ελλάδα από τον Μέτερνιχ.    Αυτό έγινε και σε άλλα κράτη της Ευρώπης που διάκεινται εχθρικά προς την Ελληνική επανάσταση. Ο Μέτερνιχ φοβόταν ότι το παράδειγμα των επαναστατημένων Ελλήνων θα ακολουθούσαν όλοι οι καταπιεσμένοι λαοί, και έτσι έγινε (Σέρβοι, Ρουμάνοι) .

- Άλλη αιτία σημαντική ήταν ο Α’ και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, και τα δημιουργηθέντα σύνορα των εθνικών κρατών, αντίθετα σε ότι συνέβαινε μέχρι  τότε. Οι  αυτοκρατορίες,  τελικά διασπάσθηκαν σε κράτη, που απαιτούσαν πληρωμή δασμών εκατέρωθεν των συνόρων. Περιορίστηκαν οι  κινήσεις των Ελλήνων και έτσι περιόρισαν το μέγεθος των βιομηχανικών τους δραστηριοτήτων.
Συνέτειναν και οι συμμαχίες  και οι αντιπαλότητες μεταξύ των εθνικών κρατών. Ενώ μέχρι τότε τα Ελληνικά πλοία κυριαρχούσαν στον Δούναβη, και στην Ρουμανία υπήρχε ακμάζον Ελληνικό στοιχείο, η αντίθεση των αντιπροσωπειών  Ρουμανίας –Ελλάδας, έγινε η αιτία να  αποκλεισθεί η Ελλάδα από την Διεθνή Διάσκεψη για τον Δούναβη στο Παρίσι, στις 21 Ιουλίου 1921, όπου υπογράφθηκε το «Σύμφωνο για τον καθορισμό του οριστικού  καταστατικού του Δουνάβεως». Από τότε άρχισε η απαγόρευση κυκλοφορίας σε πλοία χωρίς ρουμανική σημαία στον Προύθο. Τελικά, την δεκαετία του '30 πολλοί Έλληνες εγκατέλειψαν τη Ρουμανία, στην οποίαν υπήρχαν μέχρι τότε πολλές ακμάζουσες Ελληνικές συνοικίες. .      
Ακολούθησε ο Β παγκόσμιος πόλεμος και η εθνικοποίηση βάσει του νόμου 117/11 Ιουνίου 1948, που έδωσαν το τελικό πλήγμα στην απομάκρυνση των Ελλήνων από το Δούναβη. Τέλος το κεφάλαιο αυτό έκλεισε με την ελληνορουμανική συμφωνία αποζημιώσεων του 1957 και με το νομοθετικό διάταγμα αριθ. 3776 (ΦΕΚ Α, αριθ. φυλ. 206, 12.10.1957).

-   Τρίτος λόγος ήταν οι γενοκτονίες των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.  Στο βιβλίο του

     « Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑΝ ΑΣΙΑ (1918 – 1922)», ο Μιχαήλ Ροδάς, διευθυντής του γραφείου τύπου της Ύπατης Αρμοστείας της Σμύρνης, περιγράφει πως  οι Έλληνες εξοντώθηκαν βάσει σχεδίου που εκπόνησαν οι Εβραίοι, και μάλιστα της Ευρώπης. Κρίνοντας ότι οι Έλληνες μαζί και οι Αρμένιοι, ήταν μεταπράτες αγγλο-γαλλικών  συμφερόντων , οι Γερμανοί έπρεπε να βρούνε κάποιον να εκπροσωπήσει τα δικά τους συμφέροντα. Για αυτό εξόντωσαν τους Έλληνες και του Αρμένιους της Μικράς Ασίας και έδωσαν το εμπόριο στους Εβραίους της Τουρκίας.

- Τελευταίος λόγος  είναι οι κομμουνιστικές κρατικοποιήσεις. Οι Έλληνες έμποροι είχαν επιχειρήσεις  στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες Ουκρανία, Ρουμανία κ.α., και σε μία νύχτα χάθηκαν οι επιχειρήσεις αυτές. Και τέλος είναι η αφομοίωση από τον ντόπιο πληθυσμό , όπως είναι η περίπτωση του Χέρμπερτ Φον Κάραγιαν.  Ο παππούς του, Θεόδωρος Καραγιάννης,  ήταν βιομήχανος στην Φρανκφούρτη. Όταν  του  παραχωρήθηκε δημόσια θέση, ξεσηκώθηκαν οι Γερμανοί, επειδή ήταν ορθόδοξος,  και αναγκάστηκε να ασπασθεί τον καθολικισμό για να διατηρήσει αυτήν την δημόσια θέση. Ο εγγονός του  έλεγε απλά ότι ήταν ελληνικής καταγωγής.
Στα Βαλκάνια ήταν πιο εύκολη η αφομοίωση, επειδή ήταν οι ντόπιοι ήταν ομόδοξοι και δεν άργησαν οι εκεί κατοικούντες  λληνες να αφομοιωθούν και να προτιμούν τον εκκλησιασμό στην γειτονιά τους, την στιγμή μάλιστα που γνώριζαν και την γλώσσα του τόπου που κατοικούσαν.
------------------------------------------------------------
     Στο τέλος της εκδήλωσης, ο Πρόεδρος της «Χ», κ. ΙΩΑΝΝΗΣ  ΓΙΑΝΝΑΚΕΝΑΣ, ευχαρίστησε τον ομιλητή κ. ΣΤΕΦΑΝΟ  ΣΩΤΗΡΙΟΥ , για την διάλεξή του, την οποίαν, σημειωτέον,  έκανε, παρά το πρόβλημα που αντιμετώπιζε με τον λαιμό του.
                                                                                                      
                                                                                                                                                                    

ΣΤΕΦΑΝΟΣ   ΣΩΤΗΡΙΟΥ: ΙΣΤΟΡΙΚΟΣ - ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Ο Στέφανος Σωτηρίου είναι ιστορικός μελετητής της ιστορίας των Νοτίων Σλάβων και των άλλων βαλκανικών λαών. Έχει γράψει τα βιβλία: α) "Οι βλαχόφωνοι του ευρωπαϊκού και του βαλκανικού χώρου, Πελασγός, 1997. β) "Μακεδονικό, η επανάσταση ενάντια στη λογική. Η Μακεδονία στη νοτιοσλαβική ιστοριογραφία", Ελληνική Ευρωεκδοτική, 1991. γ) "Μειονότητες και αλυτρωτισμός", Ελληνική Ευρωεκδοτική, 1991. δ) "Μπροσούρα για το Γιουγκοσλαβικό: "Η ατέλειωτη τραγωδία των Σέρβων", Επτάλοφος, 1992, 1999 ε) "Νεομάρτυρες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης 1941-45 και 1991-95, Αρμός, 1995 στ) "Έλληνες και Σέρβοι", Ιστορία των ελληνοσερβικών σχέσεων, Αρμός, 1995 ζ) "Ο ελληνισμός της διασποράς. Οι Έλληνες της Ν.Α. Ευρώπης, Πανεπιστημιακό βιβλίο για το μάθημα "Ελληνικά, πολιτισμός του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. η)Το αλβανικό εθνικό ζήτημα, Πελασγός, 2000


ΘΩΜΑΊΣ   ΠΑΡΙΑΝΟΥ

Σχόλια